COLUMN: Als het water komt… en het gaat komen, huilt God dan weer?

Joop van der Hor, geboren in 1954 in Rotterdam, is een betrokken inwoner van Spijkenisse. Hij is naast columnist, ook trouwambtenaar, presentator, schrijver, ambassadeur van Villa Joep en pakt nog meer op wat op zijn pad komt. Hij werkte als persvoorlichter van de politie, is getrouwd en woont nu met zijn vrouw Gina in een appartement in Spijkenisse. In 2018 ontving hij de Nissewaardpenning uit handen van burgemeester Salet voor zijn inzet. Hij kijkt veel om zich heen en schrijft over allerlei zaken in zijn columns.

Op woensdag 1 februari ben ik uit pure nieuwsgierigheid en ook uit historische besef en oprechte interesse, naar de herdenkingsbijeenkomst gegaan van de slachtoffers van de Watersnoodramp van 1 februari 1953 in Zuidland. De ongemakkelijk zittende houten banken waren tot op de laatste plek bezet en de organisatie moest stoelen bijzetten om de vele belangstellenden een plekje te kunnen geven. Voor mij zat de immer en altijd aanwezige verslaggeefster van Groot Nissewaard, Madeleine de Haas, uiteraard gewapend met pen en notitieblok. Ik verheug mij op voorhand al op het artikel want dankzij Madeleine wordt de geschiedenis van het eiland Voorne-Putten met grote regelmaat terug in de actualiteit geplaatst. Het aantal ‘grijze koppies’, inclusief het mijne, waren ontelbaar en het aantal mensen met een andere kleur dan wit of blank op slechts één hand te tellen. Ik vroeg mij af of er ook nog Joden in de kerk zaten want Zuidland had vóór de 2e Wereldoorlog een grote Joodse populatie welke echter volledig uitgeroeid is. En zo gingen mijn gedachten van links naar rechts tijdens het prachtige orgelspel van Martin Zonnenberg en Laura van der Stoep op viool. Aart van Kapel was de eerste die achter de microfoon voorin de kerk plaats nam. De Senior communicatieadviseur van de gemeente Nissewaard was vergeten het knopje om te zetten en dus leek het of hij stommetje speelde. Een wakkere medewerker bracht uitkomst en zo was Aart als vanuit het niets gelukkig weer te verstaan en verbond hij met grote vakkundigheid de verschillende sprekers en de muziekstukken aan elkaar. Burgemeester Foort van Oosten sprak warme woorden van troost aan de vele nabestaanden van de 21 verdronken Slanders, zoals inwoners van Zuidland zichzelf noemen. Met een brok in de keel, groter dan na het lezen van een boek van de historische sprookjesschrijver Jan Brokken, hoorde ik het verhaal aan van mijn oud collega Jan Wolters wiens vader en slechts één zusje de Watersnoodramp hadden overleefd. Jans opa, oma en hun zes overige kinderen werden door het water verzwolgen tijdens die verschrikkelijke overstroming in de nacht van 31 januari op 1 februari 1953. 

Je kon een speld horen vallen toen Jan sprak over het dilemma van zijn vader die nooit over ‘De Ramp’ sprak tot op dat ene moment waarin hij zijn zoon toevertrouwde dat hij bij het verwerken van zijn verdriet steun had aan de Heer maar dat die ene vraag voor altijd op zijn en vele andere Slanders op de lippen bleef liggen; ‘Waarom Heer, waarom liet u dit toe, waarom worden zovele diep gelovige mensen door uw toorn getroffen?’ Jan’s vader liet zich door zijn eigen, onbeantwoorde vraag niet van zijn geloof brengen; ‘God heeft die nacht zelf ook gehuild’ zo sprak hij, zijn eigen verdriet verdringend.

Tekst gaat verder onder de afbeelding

Na afloop van de dienst heb ik een rondje door het totaal, ogenschijnlijk verlaten dorp gemaakt. Op de dijk gekomen voelde ik de harde stormachtige februariwind als een ouderwets scheermes in mijn gezicht snijden. Mijn fantasie ging op de loop…Ik hoorde gerommel en gekraak, zag in de verte witte schuimkoppen vanuit het gapende gat in de dijk langs het Spui op mij afkomen. Ik wilde de mensen waarschuwen: ‘Het water komt, het water komt…’ Niemand die mij hoorde, slechts uit een enkel slaapkamerraam kwam nog licht. Zuidland was veranderd in een spookdorp, de geesten van de 21 verdronken Slanders doolden door de verlaten straten en steegjes en waren anno 2023 nog steeds op zoek naar …, ja naar ‘wat’ eigenlijk? Mijn stem ging verloren in de stormachtige wind; ‘het water komt, het water komt’.

GA DIT KEER TOCH MAAR STEMMEN BIJ DE WATERSCHAPSVERKIEZINGEN

‘Zouden de dijken het vannacht houden?’ vroeg ik mijzelf af. Vast wel. Maar over 10, 30, 60 jaar ook nog?Op 15 maart van dit jaar mogen we naar de stembus voor de weinig sexy klinkende Waterschapsverkiezingen. Misschien dit keer toch maar gaan. Ik heb zelfs een stemadvies voor u: Stem op oud-burgemeester van Rozenburg en Moerdijk mevrouw Ria de Sutter- Besters, lijsttrekker van Hollandse Delta Natuurlijk’. Ondanks haar inmiddels respectabele leeftijd gaat ‘IJzeren Ria’ voor niets en niemand uit de weg, weet waarover ze praat en bestrijdt zowel de komst van (teveel) windmolens als zakkenvullers. En zakkenvullers hebben we niet nodig, wel zandzakkenvullers voor als het water komt!

Joop van der Hor

Beelden door Joop van der Hor